जाजरकोटको भेरी नगरपालिका–४ रानागाउँका २१ वर्षीय नवराज विक तीन वर्षदेखि प्रेमसम्बन्धमा रहेकी रुकुम पश्चिमको चौरजहारी नगरपालिका–८, सोतीकी १७ वर्षीया मल्ल थरकी युवतीसँग विवाह गर्न चाहन्थे । तर जाजकोटका युवा नवराज विश्वकर्माले प्रेम गरेका कारण नै ज्यान गुमाउनु पर्यो। दलित भएर उपल्लो जातकको केटिसंग प्रेम गरेकै कारण उनि र उनका साथीले ज्यान गुमाए। यो बिषयमा सामाजिक संजालमा चर्को विरोध भैरहेको छ र दोषीलाई कडा कारबाहीको माग उठिरहेको छ ।यो विषयमा नेपाली चलचित्रका कलाकारहरूले पनि आवाज उठाउन थालेका छन् र बिरोधमा उत्रिएका छन् ।
हेर्नुहोस् यो बिषयमा के भन्छन् कलाकारहरू :–
अभिनेत्री बर्षा शिवाकोटी लेख्छिन्: विश्व भनिनै रहन्छ, जात, वर्ग, लिङ्ग केहीको भेद भाव छैन । तर हामी त नेपाली होनि (एक्दम फरक) । शताब्दी भन्छ २१ चरणमा पो छौं । उहीलेको कुरा नगर, तर हामी नेपाली हो नि (एकदम फरक) । प्रेम भन्छ, म अन्धो छु, मन मात्र हेर्छु तर हामी नेपाली होनि, उपहार मा मृत्यु दिन्छौं (एक्दम फरक) । खै कहिलेसम्म नेपाली होनि भनेर गर्व गर्नु !! विरोध त सधै गरिन्छ तर यस्ता घटना पनि भैनैरहन्छ । के यो सबको अन्त्य कतै छ ?हृदय देखि प्रेम गर्नु अपराध हैन, हत्या गर्नु अपराध हो’
अभिनेत्री पूजा शर्मा लेख्छिन : ‘रोग चाहिँ नयाँ आउन थाली सक्यो तर हाम्रो सोचमा चाहिँ कहिले नयाँपन आएन हो. समानता नै मानवाताको पहिलो आधारशिला हो भन्ने तथ्य कहिले बुझ्छौ होला है हामीले ? अब रोग सङ लड्नु कि छिमेकीको मिचाइ बाट लड्नु कि आफ्नै घर भित्रको अन्तर जातीय विभेद सङ लड्नु … साच्चै नै गाह्रो छ स्थिति.. भगवान हामी सबैलाई सध्बुद्धी र सहि बाटो देखाउ!! दोषीलाइ कडा भन्दा कडा कारबाही होस् सरकार..’
निर्देशक कलाकार निश्चल बस्नेंत लेख्छन्: ‘हामी चेतनसील प्राणी हौं भने आजैदेखि आफ्नो घरमा कुरा गरौं । कुरा गरौं, नामको पछी जोडिने जात को । जातले मानिसमा घृणाको बिऊ छर्छ भने यो पहिचान के काम को भयो । हामिले परिवर्तन गर्ने भनेको हाम्रो समयको समाज हो । मानिस भएर मानिसलाई नै तल्लो जात र माथील्लो जातमा तौलिने समाजले प्रगती गरेर के नै नाप्छ र ? मान्छेलाई जातले ठुलो सानो बनाउँदैन, उसको सोच, उसले गर्ने कर्मले देखाउँछ । उसलाई समाजले कतिको मान सम्मान दिन्छ भनेर भन्ने कुरा तपाई हाम्रै आफन्तसंग कुरा गर्न थालौं । यो जातको नाममा हुने कुरितिको घैंटो फुटाउन हामिले आफ्नै घरबाट कुराकानी सुरु नगरे आउने दिनहरुमा यस्ता घटना फेरी देख्न सुन्नु पर्नेछ । कानुन छ, कानुन पनि लाग्छ यस्तो रित अपनाउनेहरुलाई तर कानुनले कसुरवार ब्यक्तिलाई सजाय दिन सक्छ । यस्ता सोच नै बदल्न चै तपाई हामी यहि समाज भित्रका मानिसहरुले नै यहि समाजभित्रै बस्ने त्यस्ता मानिसको घैंटोमा घाम लाग्ने गरी आवाज ठुलो बनाउन जरुरी छ । समाज बदल्ने हो भने सोच बदल्न तिर लागौं’
अभिनेत्री केकी अधिकारी लेख्छिन्: ‘के फुर्ति लाउनु समाज भनेर ? यस्तो छ हाम्रो समाज । यो हो वास्तविकता हाम्रो । परिवर्तित समाज रे । खै जसको लागि परिवर्तन हुनुपर्ने हो उस्को लागि जस्ताको तस्तै छ, अझ ध्वस्त छ यो समाज । यही समाजको अंश भन्न नि लाज हुने । मानवता नभएको समाज । छि : !’
यस्तै अभिनेता आर्यन सिग्देल लेख्छन्: ‘तिनीहरुलाई यो धर्तिमा बाँच्ने कुनै अधिकार छैन्, जसलाई समाजले नै दलित उपमाको विभेद दियो।’
कलाकार दिपकराज गिरि लेख्छन्: ‘कोरोनाबाट बाँच्न के के उपाय गर्नु पर्छ त्यो त डब्लुएचओ, सरकार सबैले बताए ।‘आजको युगमा पनि दलितहरू प्रेम गरेको आरोपमा मारिदैं छन् । यसबाट बच्ने उपाय चाहिं कस्ले बताउँछ होला ?’ यता निर्देशक दिपाश्री निरौलाले भने यो खबर पढ्दा आफ्नो मन रोएको फेसबुकमा स्टाटसमा उल्लेख गरेकी छिन् ।
त्यस्तै हास्यकलाकार मनोज गजुरेल लेख्छन् : ‘ प्रकृतिको गर्भबाट जन्मिएको कोरोना भाइरस त एक न एकदिन समाप्त हुन्छ । तर, मान्छेको बिकारबाट जन्मिएको जातीय विभेद र अपराधको भाइरस अन्त्य हुने छाँटकाँट देखिएन । अन्तरजातीय प्रेम–बिवाह गर्न खोज्ने रुकुममा दुई युवा मारिएका र पाँच जना बेपत्ता भएको खबर छ । यस्तो जघन्य अपराध रोक्न संबिधानको एन्टिबायोटिक र कानुनको भ्याक्सिनले मात्र पुग्ला जस्तो छैन । कडा भन्दा कडा उपचार के हुन्छ ? तुरुन्तै गर्न पर्यो✊ यो आपराधिक कार्यको निन्दा गर्दै दिवंगत युवाहरुप्रति हार्दिक श्रद्धाञ्जली
लोकप्रिय लोक गायक प्रकाश सपुत लेख्छन्: सरकार !
खुकुरी उदाएर निस्किएकै हो !
जान्छु देशको सिमानामा र थापिन्छु !
कि काट्छु कि काटिन्छु भनेर !
तर रुकुम पुगेर रोकिए !
सरकार !
त्यहा त झन कत्रो ठुलो पर्खाल रैछ नि ?
जातिए विभेदको !
वर्गिय विभेदको !
सिमाना भित्रैका यि पर्खालहरु भत्काउदा भत्काउदै
देशको सिमानामा पुग्न ढिलो भए भने
म राष्ट्रवादी मानिन्छु कि मानिन्न सरकार ?
देशभक्त मानिन्छु कि मानिन्न ?
सरकार !
उत्तर दिईहाल्नु भयो भने
यसको उत्तर पनि दिनु होला ।
म एक स्वाभिमानी नेपाली
यो जुनिमा “मान्छे” मानिन्छु कि मानिन्न ?
नवराज तिमी संगै हाम्रो आत्मसम्मानको पनि मृत्यु भएको छ । हार्दिक श्रद्धांजलि दलित भएकै कारण ! प्रेम गरेकै कारण मर्नु पर्ने नियति देशकै लागि लज्जास्पद छ ! सारै दुखद छ । कुरी -कुरी समाज, कुरी कुरी कानुन !
कलाकार तथा सामाजिक अभियान्ता सिताराम कट्टेल (धुर्मुस)लेख्छन् : प्रेमजस्तो पवित्र प्रसंगलाई जातीय विभेदको अपराधले छोप्न खोज्ने पिडकलाई कडा सजाय होस् । घटनामा ज्यान गुमाउने भाइ नवराज र उनका साथीप्रति भावपूर्ण श्रद्धाञ्जली । जन्म कसैको रोजाई हैन तर कर्म मानिसको रोजाई हो । मानवताभन्दा ठूलो अर्को कुनै भावना छैन । जातीय कारण नै मानिसको ज्यान जानु भनेको मानव सभ्यताकै सबैभन्दा ठूलो लज्जाको बिषय हो । यस्ता घटना निरुत्साहित गर्न कानुनमा भएको प्रावधानको सबैभन्दा कठाेर प्रयोग गरियोस् । घटनाको सत्य तथ्य छानबिन होस् ।
कुञ्जना घिमिरे (सुन्तली) लेख्छिन् : नेपालको रुकुम जिल्लामा घटाईएको असामाजिक, अमानवीय, विभत्स हत्याको भत्र्सना गर्दछु । प्रेमजस्तो पवित्र प्रसंगलाई जातीय विभेदको अपराधले छोप्न खोज्ने पिडकलाई कडा सजाय होस् । घटनामा ज्यान गुमाउने भाइ नवराज र उनका साथीप्रति भावपूर्ण श्रद्धाञ्जली । जन्म कसैको रोजाई हैन तर कर्म मानिसको रोजाई हो । मानवताभन्दा ठूलो अर्को कुनै भावना छैन । जातीय कारण नै मानिसको ज्यान जानु भनेको मानव सभ्यताकै सबैभन्दा ठूलो लज्जाको बिषय हो । यस्ता घटना निरुत्साहित गर्न कानुनमा भएको प्रावधानको सबैभन्दा कठोर प्रयोग गरियोस् । कारवाही यस्तो होस् कि उप्रान्त यस्ता अपराध गर्न त परै जावस्, कसैले सोच्न पनि नसकोस् ।
त्यस्तै अभिनेत्री जल शाह लेख्छिन्,‘जातलाई लिएर हत्या ? अपराधीहरूको अन्धविश्वासको कारणले पिडितले उनीहरूको बेइज्जत गर्यो वा समान संस्कृति सहितको समुदाय वा धर्मको सिद्धान्तको उल्लंघन र्गयो वा गर्छ भन्ने सोच राख्नु आफैमा लज्जास्पद कुरा हो । यो कस्तो गलत प्रचलन ? कसैले पनि आफ्नो जातको आधारमा कसैको ज्यान लिने अधिकार छैन । केही देशहरूको न्याय प्रणालीले, विद्यमान कानुनहरूको कार्यान्वयनको कमीले होस् या त परिवारको सम्मानको नाममा हुने भेदभावका कारणले होस्, कडा दण्ड वा मुद्दा चलाइदैन, यो कस्तो बिडम्बना ? अपराधिलाई तत्काल कड़ा भन्दा कडा सजाय होस्’,